Năm một ngàn chín trăm hồi đó khi Dế Mèn vừa vào trường Luật, ban ngày đi làm, chiều tối cắp giỏ, cái túi to kềnh gần bằng thân mình chủ nhân, đi học thêm. Thỉnh thoảng “giao duyên” với các luật sư của công ty và được họ tận tình chỉ dẫn khi cần.
Thủa ấy khi ông Bill G. còn khá trẻ, trẻ người nhưng không non dạ, thẳng tay ăn thua với các công ty cạnh tranh nhất là mấy công ty vừa hình thành vốn liếng ít ỏi, chỉ mong đặt chân vào thị trường nhu liệu chạy máy điện toán. Cạnh tranh hăng quá nên ông ấy quên tuốt mấy đạo luật cấm cạnh tranh bất chính. Nghĩa là chỉ được cạnh tranh theo luật pháp hiện hành.
Chuyện năm xưa khiến Microsoft bị đưa ra tòa là việc “bán trọn gói,” chỉ bán các nhu liệu cho hệ thống điều hành của Microsoft, Operating system như Windows mà ta biết ngày nay. Muốn xài “app” của Microsoft? Người tiêu thụ phải dùng Windows! Chính phủ biểu rằng Microsoft làm khó người tiêu thụ, muốn xài “app” của Microsoft, phải dùng các máy điện toán cài sẵn hệ thống Windows (cũng của Microsoft). Nghĩa là chặn đường các công ty sản xuất nhu liệu tương tự vì Windows là hệ thống điều hành phổ thông nhất từ mấy chục năm nay.
Chưa hết, món “app” để lướt mạng nhện (browser) Internet Explorer được tặng không. Thế là Netscape, món hàng tranh dành kịch liệt với Internet Explorer, bị xóa sổ. Tạm hiểu là hất cẳng khỏi thị trường “browser.” Tóm lại, Microsoft triệt để áp dụng mọi cách để “độc quyền,” một mình một chợ và hễ độc quyền là sẽ “độc tài” rồi nâng giá.
Món chi “Độc quyền” cũng ảnh hưởng ít nhiều đến túi tiền của người tiêu thụ và chính phủ Huê Kỳ ra tay bảo vệ khách hàng qua đạo luật Sherman Antitrust Act, mục đích chính là ngăn cản các mối cạnh tranh thiếu công bằng. Nôm na là trên lý thuyết, người buôn bán chỉ được tranh dành khách hàng qua phẩm chất, giá cả. Những thứ khác như [rủ nhau] “làm giá”, bán ảo tưởng [chim cút, trà mạn]… bị xem là lường gạt và bất hợp pháp.
Khi tòa xử vụ Microsoft bị buộc tội “antitrust” thì Dế Mèn mới học Luât và được công ty tài trợ chuyến đi “tham khảo” theo chân mấy luật sư “nhà”. Lâu rồi nhưng hình ảnh của diễn viên chính, Bill G. vẫn không phai nhạt trong tâm trí. Ông chủ hãng trẻ tuổi ra tòa mặc áo sơ mi cổ áo nhấn nút, button down, xanh nhạt, đeo cà vạt và quần xám đậm. Khác hẳn hình ảnh của một tài phiệt chủ công ty, quần áo đồng bộ, vest đậm màu, cổ cồn như ta thấy hằng ngày.
Ông Bill nọ trưng bày hình ảnh ta đây một chuyên viên kỹ thuật, a “techy”, chứ không phải người buôn bán [trục lợi] hầu dễ tạo cảm tình với bồi thẩm đoàn. Công ty cố vấn [luật pháp và PR, public relation] của Microsoft quả là khá cao tay. Phe ta ngồi quan sát và bắt gặp mình có… cảm tình với bị cáo, thiên vị ngay từ lúc ban đầu. Ông ấy xem ra vô [số] tội!?
Nhưng cảm tình của phút đầu gặp gỡ tan nhanh như gió. Ông Bill nọ bị hỏi khó vài câu là nóng… máy. Câu trả lời cho thấy ông ấy đang tức mình và cố chứng minh cho mọi người thấy rằng … sao [biện lý] lại cả gan đối đầu với ông ấy [ta đây đường đường thiên tài trẻ tuổi đang kiếm tiền như nước…] Tài giỏi như ông ấy xứng đáng được tôn vinh… Mấy lần luật sư bên bị cáo xin nghỉ vài phút nhưng ông Bill kia đang hăng máu nên chẳng muốn nghỉ ngơi, chỉ muốn nói những điều đang nghĩ …
Bà luật sư thâm niên bên cạnh truyền tay cho Dế Mèn tờ giấy vỏn vẹn mấy chữ … what’s a shmuck sob … (tạm dịch nhẹ nhàng là “một kẻ khó ưa”) mắng mỏ thái độ kênh kiệu của ông Bill trước tòa.
Thế rồi Microsoft thỏa thuận với chính phủ [qua bộ Tư Pháp] chịu nộp phạt và lời hứa hẹn từ nay xin chừa… [cho đến khi chính phủ khám phá ra hành động buôn bán phi pháp khác?!]
Phe ta ra về nhưng sau phiên tòa thì khó chịu lắm, bán hết cổ phần của Microsoft. Nếu đừng để cảm tính khó chịu và chán ghét điều khiển hành động thì chắc bây giờ … lời khẳm! Rồi từ đó, tránh né sản phẩm Microsoft hết mình!
Nhiều năm sau, Dế Mèn được công ty gửi đi tham dự một buổi họp về nghiên cứu khoa học sức khỏe, công ty bảo trợ [chính] là Microsoft. Thay vì ngồi ở bàn ăn danh dự dành cho những nhà bảo trợ, bà vợ Melinda đứng xếp hàng lấy thức ăn ở quầy “tự chọn” như mọi người. Ngay sau lưng phe ta. Trong lúc chờ đợi, bà Melinda khơi chuyện hỏi thăm về công việc. Rồi bà ấy rủ Dế Mèn kiếm bàn ăn xa xa để dễ nói chuyện chi tiết. Ăn mặc giản dị, trang sức vô cùng đơn sơ, bà Melinda hầu như hòa lẫn trong mấy trăm người tham dự buổi họp.
Dế Mèn ra về mang theo mối cảm tình về một phụ nữ bình dị, khiêm tốn, muốn học hỏi và chịu nghe. Từ từ, qua những hoạt động từ thiện, hình ảnh trên tivi của ông Bill dẫn dần thay đổi, thân thiện hơn, bớt kiêu căng, không khủng khỉnh hãnh tiến như hồi nọ. Hẳn nhờ bà vợ khôn ngoan, tài trí hay các chuyên viên tâm lý cố vấn?
Gần đây, nghe chuyện hôn nhân tan vỡ của đôi vợ chồng nổi danh kia, Dế Mèn bắt gặp mình ngẫm nghĩ mấy câu cổ ngữ về “bản tính nan di”, sông [có thể] cạn núi [có thể] mòn nhưng bản chất con người thì không thay đổi!? Ông Bill mãi mãi là ông Bill, nếu thay đổi thì chỉ có cái vỏ bên ngoài? Cũng một người giàu có nứt đố đổ vách, thích ăn “phở” đổi món, vẫn ép hoa dưới quyền và nhất là ưa trái non của lạ qua mối giao duyên với tài phiệt JE!
Phe ta quả là ngây thơ khi nhờ cậy trực giác mà xét đoán nên bé cái lầm? Chẳng lẽ phe ta lại trượt vỏ chuối một lần nữa? Ôi chao, nông cạn quá nên vội vàng chăng? Bây giờ mà bán cổ phần của Microsoft thì sẽ lời lỗ thế nào nhỉ? Thôi, chuyện đâu còn có đó, mai mốt hẵng hay!
The post Mối duyên bọt bèo với Microsoft appeared first on Saigon Nhỏ.
