Nói về ẩm thực “không lẫn vào đâu được” của Việt Nam, đầu bếp nổi tiếng và nhân vật du lịch người Mỹ quá cố Anthony Bourdain từng là một người hâm mộ cuồng nhiệt ẩm thực nơi đây. Ông thậm chí còn mời cựu Tổng Thống Barack Obama xuất hiện trong tập phim về Hà Nội của chương trình ẩm thực và du lịch Parts Unknown năm 2016.
Cùng với những món ăn đặc trưng như phở, bánh mì thịt, gỏi cuốn, bún chả, bánh cuốn, … sự phát triển của nền ẩm thực Việt Nam đang ngày càng định hình rõ nét tại Hong Kong.
Nhìn lại lịch sử, hơn 200,000 người tị nạn Việt Nam đã đến Hong Kong từ khi chiến tranh Việt Nam kết thúc năm 1975 đến lúc thành phố Hong Kong được Anh trao trả cho Trung Quốc vào năm 1997. Năm 1991, Hong Kong có khoảng 64,300 người Việt ở lại, con số cao nhất từ trước đến nay theo thống kê của chính phủ.
Niên giám năm 1998 – một ấn phẩm của chính phủ ghi lại những diễn biến trong năm tại Hong Kong cho biết, hơn 143,000 người tị nạn Việt Nam đã được tái định cư ở các nước khác từ năm 1975 đến năm 1998, trong khi hơn 70,000 người di cư được hồi hương.
Tính đến năm 2024, Viện Chính Sách Di Cư, một tổ chức nghiên cứu của Hoa Kỳ, ước tính chỉ có 12,000 người Việt Nam di cư sống ở Hong Kong, chiếm 0.16% tổng dân số thành phố. Dường như Hong Kong chủ yếu đóng vai trò là cảng trung chuyển cho người Việt Nam trong nỗ lực di cư đến nơi khác.
Phở, gỏi cuốn và bánh mì baguette với pate gan làm thủ công, kết hợp với các loại gia vị Đông Nam Á như tỏi, ớt hiểm, ngũ vị hương và luôn ăn kèm với rau sống, rau thơm. Kết quả là một món ăn tươi ngon, cân bằng và có kết cấu rất đặc trưng, là luồng gió mát thổi đến một nơi được biết đến với những món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ.
Mặc dù hương vị Việt Nam đích thực được cho là khó tìm thấy ở Hong Kong hơn so với các món ăn Đông Nam Á khác như Thái Lan, nhưng một số nhà hàng Việt Nam vẫn chứng tỏ được vị thế nổi bật trong thành phố.
Raymond Wong, người mở Bep Vietnamese Kitchen tại khu trung tâm vào năm 2014 cho biết không có nhiều nhà hàng Việt Nam ở Hong Kong thể hiện được tính nguyên bản và chất lượng của những món ăn, nhưng bối cảnh ẩm thực Việt Nam ở đây thực sự đang phát triển. Raymond Wong cho biết, món cơm hấp thịt bò xào sốt tiêu đen của nhà hàng là món ăn được nhiều người yêu thích.
Sinh ra tại Việt Nam trong một gia đình gốc Hoa, Wong đã kinh doanh nhà hàng Việt Nam tại Hong Kong từ năm 2003, với niềm đam mê sâu sắc dành cho ẩm thực Việt Nam chính thống và nguyên bản. Cam kết về chất lượng tại Bep, với các chi nhánh khác tại Sheung Wan và Tai Kok Tsui ở Hong Kong, thể hiện rõ qua việc nhập khẩu các nguyên liệu như ớt, rau thơm và nước mắm từ Việt Nam.
Wong cho biết thêm, nước dùng cho món phở bò của nhà hàng được nấu từ xương bò hầm nhừ và hai loại thịt ức bò để tạo độ đậm đà, trong khi các món cơm hấp dẫn bao gồm bò lắc sốt tiêu đen và sườn heo nướng.
Kenny Tse, người đồng sáng lập Phở Việt Authentic Hanoi Cuisine tại Mong Kok vào năm 2017, đồng tình với quan điểm của Wong.
“Mặc dù ẩm thực Việt Nam không phải lúc nào cũng sử dụng nguyên liệu cao cấp, ‘sang chảnh’ và không phổ biến như ẩm thực Thái Lan trên toàn thế giới, nhưng càng đến Việt Nam và trải nghiệm ẩm thực ở đó, tôi càng nhận ra rằng ẩm thực Việt Nam có thể được chế biến một cách tinh tế,” Tse nói.
Trước khi mở nhà hàng, Tse đã dành hơn một thập niên làm việc tại các nhà hàng Đông Nam Á và Việt Nam ở Hong Kong. Công việc đó đã đưa anh đến nhiều vùng miền khác nhau của Việt Nam, nơi anh học được cách trân trọng ẩm thực địa phương.
“Việc thiếu hụt các món ăn Việt Nam ngon ở Hong Kong là một trong những lý do khiến tôi và đối tác kinh doanh Julie mở nhà hàng này,” anh nói thêm.
Tse cho biết cứ ba tháng một lần, họ lại trở về Hà Nội, quê hương của Julie, miền Bắc Việt Nam, để thử các nhà hàng mới. Đây cũng là nơi họ lấy 70% nguyên liệu cho nhà hàng, tạo nên hương vị đặc trưng và phản ánh các món ăn của vùng miền.
“Nhiều nhà hàng ở Sài Gòn được tân trang để phục vụ khách du lịch và khách công tác,” anh nói. “Ở Hà Nội, ẩm thực và khẩu vị mang đậm tính truyền thống hơn rất nhiều. Đôi khi, bạn sẽ thấy những cửa hàng đã thuộc sở hữu của gia đình qua nhiều thế hệ nhưng chỉ chuyên về một món ăn.”
Một trong những điểm nhấn theo mùa của Phở Việt Authentic Hanoi Cuisine là món bún chả, thịt heo nướng và bún, rau thơm, nổi tiếng trong tập phim Parts Unknown của Bourdain với Obama.
Trong mùa hè nóng bức của Hong Kong, nhà hàng tập trung vào các món ăn nhẹ như bún riêu với nước dùng thanh mát gồm cà chua và thịt cua ăn kèm rau salad, bánh mì thịt, bánh cuốn, bún bò xào và bún thịt nướng. Bún thịt nướng cũng có bún nhưng ăn với thịt nướng, salad, rau thơm, đồ chua. Thay vì nước dùng thì món này ăn với một loại nước mắm pha chua ngọt tuyệt hảo.
Tại Sheung Wan, An Choi là một nhà hàng do Kay Mai, người Việt Nam, và chồng cô, Lewis Dai, một đầu bếp, từng được đào tạo tại trường dạy nấu ăn Le Cordon Bleu ở Los Angeles, mở ra.
Mai sinh ra tại Việt Nam, có cha là người miền Bắc và mẹ là người Huế. Trong thời gian phong tỏa vì Covid-19, cô bắt đầu sáng tạo các công thức nấu ăn Việt Nam tại căn bếp nhà mình còn Dai thì ở Hong Kong cũng làm công việc tương tự. Cuối cùng, cả hai đã đồng sáng lập An Choi vào năm 2023.
“Người dân Hong Kong thường nghĩ đồ ăn Việt Nam khá bình dân, nhưng thật ra món ăn ngon lại tốn rất nhiều thời gian và công sức để chế biến,” Mai chia sẻ.
Những khách hàng ăn phở ở các nhà hàng Việt Nam ở phương Tây có thể có những ý kiến khác cho món phở, như nước dùng nên ngọt hơn, sợi phở mỏng hơn,… nhưng Mai chọn làm đúng theo hương vị và kết cấu nguyên bản của món phở Việt Nam. Cô nhấn mạnh tầm quan trọng của bánh mì baguette Việt Nam, rằng nó phải “mềm mại, xốp nhưng không quá xốp và quan trọng nhất là được làm tươi mỗi ngày.” Bánh mỳ thịt Việt Nam ăn kèm với đồ chua và dưa leo, kết hợp với thịt heo quay tạo nên một hương vị vô cùng đặc biệt.
Cũng với niềm đam mê tương tự dành cho bánh mì thịt, món ăn Việt Nam được yêu thích trên toàn thế giới, chịu ảnh hưởng từ các nguyên liệu Pháp, nhà sáng tạo nội dung Kiki Phụng, người gốc Việt và hiện đang sống tại Hong Kong, đã mở “Bánh Mì Nếm” tại Wan Chai vào năm 2024.
“Mẹ tôi rất giỏi nấu ăn và từng điều hành một nhà hàng ở Sài Gòn, vì vậy tôi rất cầu kỳ về ẩm thực. Khi chuyển đến Hong Kong, tôi bắt đầu học công thức nấu ăn của mẹ,” Phụng, người có hơn 68,000 người theo dõi trên Instagram, chia sẻ. Cô cho biết thêm rằng nhiều người Việt Nam ở Hong Kong đến từ các vùng phía Bắc, nhưng bánh mỳ thịt chủ yếu theo phong cách nấu ăn miền Nam Việt Nam, với hương vị đậm đà đặc trưng.
Mặc dù quán ăn mang về với diện tích nhỏ của cô ở Wan Chai chỉ mới mở một năm trước, nhưng hiện nay nó đã được mở rộng sang một không gian khác ở khu trung tâm, phục vụ cư dân thành phố và nhân viên văn phòng tại hai trong số những khu thương mại sầm uất nhất của Đảo Hong Kong.
Đối với những ai đang tìm kiếm một trải nghiệm cao cấp hơn, Sep Hong Kong là một nhà hàng Đông Dương đương đại, nay được gọi là Đông Nam Á Đại lục, và Việt Nam tại khu Trung tâm, được khai trương vào năm 2022 bởi đầu bếp người Hong Kong DoBee Lam, đã dành bảy năm ở Việt Nam, quê hương của vợ anh.
“Chúng tôi chuyên về ẩm thực Việt Nam “Đông Dương” với phương pháp nấu nướng bằng củi độc đáo, giúp tăng thêm chiều sâu và cá tính cho các món ăn,” Lam chia sẻ.
Một trong những món ăn đặc trưng của Sep là cá nướng xiên, món cá hun khói, kết hợp cá tuyết đảo Kerguelen, nằm giữa châu Phi, Úc và Nam Cực, với nước mắm me Phú Quốc, đô thị đảo lớn nhất và đầu tiên của Việt Nam.
Ở Việt Nam, nguyên liệu địa phương là yếu tố thiết yếu, góp phần tạo nên hương vị đậm đà, thơm ngon, tạo nên nét đặc trưng cho ẩm thực.
Có những người Việt xa xứ luôn mang trong tâm tưởng món ăn theo họ từ thời thơ bé. Đối với họ, dù ở đâu, ẩm thực Việt Nam không chỉ liên quan đến khẩu vị mà đó còn chính là về bản sắc mà họ muốn giữ gìn.
(theo SCMP)
The post Ẩm thực Việt Nam ngày càng ‘định hình’ ở Hong Kong appeared first on Saigon Nhỏ.
