Ấn bản in số báo mới nhất của tờ The Economist cho khu vực châu Á, với hình lãnh đạo hàng đầu Việt Nam Tô Lâm trên trang bìa, đã nhận được lệnh cấm nhập khẩu vào Việt Nam, kể cả các bài viết được dịch ra, chọn lọc kiểm duyệt cẩn thận trên các báo Việt Nam cũng đã phải gỡ bỏ. Đây là một trường hợp kiểm duyệt chậm như rất gắt gao vừa được ban hành tại quốc gia do Đảng Cộng Sản lãnh đạo.
Tuy vậy, người ta vẫn có thể tìm thấy bài viết và hình ảnh này trên mạng internet, ra ngày 24 Tháng Năm. Bìa tờ báo khắc họa ông Tô Lâm với hai ngôi sao che hết mắt trên nền đỏ, ám chỉ quốc kỳ Việt Nam, với tiêu đề: “Người đàn ông có một kế hoạch cho Việt Nam” (The man with a plan for Vietnam).
Đây là một bài viết nhận định tổng quát về thời gian cầm quyền của Tô Lâm, cũng như có những phần nhận định sâu – có thể là Hà Nội không thích – tiêu đề phụ trên bài viết chính về Việt Nam có đoạn: “Một người cứng rắn của Đảng Cộng sản phải giải cứu câu chuyện thành công vĩ đại của châu Á.”
Báo giới quốc tế đã gọi cho Bộ Ngoại Giao Việt Nam để khẳng định nguồn tin, nhưng cơ quan này cho biết không có thông tin về vấn đề này. Reuters cho biết.
Phía phụ trách thông tin đại chúng cũng từ chối không trả lời yêu cầu bình luận về thông tin cấm tờ báo báo nói trên.
Riêng tờ The Economist không bình luận các câu hỏi về lệnh cấm, nhưng người ta thấy bài báo được đăng nguyên bản trên trang web, và được dẫn nguồn từ nhiều nơi.
Đây không phải là lần đầu tiên mà từ nhiều năm trước, với chính sách kiểm duyệt gắt gao của mình, Việt Nam thường xuyên cấm sách, phim ảnh và các tác phẩm văn hóa khác, thậm chí nhiều cơ quan truyền thông của các nước phương Tây cũng bị cấm đặt văn phòng, hay từ chối cho các phóng viên vào tìm hiểu nội tình.
“Chúng tôi được lệnh xé bỏ trang bìa và bài viết về ông ấy (ông Lâm), điều này khiến tạp chí không còn bán được. Sau đó, chúng tôi cũng nhận được lệnh không bán nó nữa,” một giám đốc điều hành tại nhà phân phối Ngày Mới cho biết, từ chối nêu tên, vì không được phép nói chuyện với truyền thông.
Một nhân viên tại nhà phân phối thứ hai, Global Book Corporation, cũng tiết lộ Cơ quan phụ trách thông tin đại chúng của Việt Nam đã nhắn tin cấm phân phối số báo cụ thể đó, mà không giải thích rõ lý do.
Một người trong ngành phát hành báo chí ngoại văn cho Sài Gòn Nhỏ biết là ngay cả tin nhắn đến từng cơ quan phát hành cũng được lệnh không chia sẻ nguồn.
Một nguồn tin thứ ba tại nhà phân phối Xunhasaba, cơ quan phát hành chính của nhà nước cho biết họ không có số báo đó vì chưa nhận đủ đơn đặt hàng.
Việt Nam, được coi như là một trung tâm công nghiệp Đông Nam Á, đang đối mặt với thời điểm then chốt khi tìm cách củng cố giai đoạn bùng nổ kinh tế kéo dài trong bối cảnh căng thẳng thương mại thuế quan với Mỹ có thể làm suy yếu tăng trưởng định hướng xuất khẩu của nước này.
Trong bài viết của The Economist, ông Lâm được mô tả là một nhà lãnh đạo đầy tham vọng, người vươn lên “từ bộ máy an ninh nhà nước” và “phải tự biến mình thành một nhà cải cách” để điều chỉnh mô hình kinh tế đất nước và làm cho đất nước giàu mạnh hơn.
Ông Lâm, 67 tuổi, xuất thân từ Bộ Công An đầy quyền lực, nơi ông đã lãnh đạo nhiều năm, để đạt đến đỉnh cao trong hệ thống chính trị Việt Nam vào năm ngoái sau cuộc đấu tranh quyền lực được đánh giá là kịch tính, kéo dài nhiều tháng. Cuối cùng, ông Lâm đầu tiên trở thành chủ tịch nước và sau đó là người đứng đầu Đảng Cộng Sản, chức vụ cao nhất đất nước.
Tuy vậy, trước lệnh cấm, trang bìa và các bài viết của The Economist đã được người dùng mạng xã hội ở Việt Nam lấy đăng lại khắp nơi, với nhiều phản ứng trái chiều.
“Việt Nam đang tự tin bước vào kỷ nguyên tăng trưởng mới – và thế giới đang chú ý,” Yumi Thao Nguyen, một quản lý bán hàng, viết trên LinkedIn kèm theo liên kết đến The Economist.
Lê Thị Kim Ngọc, người tự nhận là “công dân Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam,” nói trên Facebook rằng cách The Economist mô tả ông Lâm là người cứng rắn đã “làm suy yếu những phát triển chính trị và xã hội nghiêm túc đang diễn ra tại Việt Nam.”
Việt Nam bị xếp thứ 173 trên tổng số 180 quốc gia được khảo sát trong chỉ số tự do báo chí mới nhất do Phóng Viên Không Biên Giới, một tổ chức phi lợi nhuận, công bố.
Chính quyền tại quốc gia độc đảng này thường xuyên bắt giữ những người có bình luận “chống nhà nước” trên mạng và duy trì sự kiểm soát chặt chẽ đối với báo chí và mạng xã hội.
Tuần trước, Bộ Thông Tin và Truyền Thông Việt Nam đã yêu cầu cấm ứng dụng nhắn tin Telegram vì cáo buộc tội phạm do người dùng thực hiện, lưu ý trong một tài liệu nội bộ rằng nền tảng này chứa các nhóm được tạo bởi “các đối tượng chống đối và phản động.”
Nhiều người dùng ứng dụng này tại Việt Nam nói không thể truy cập được trong tuần này. Telegram đã không trả lời yêu cầu bình luận về việc thực thi lệnh cấm. Trước đó, họ cho biết “ngạc nhiên” về biện pháp này, lưu ý rằng họ đang phản hồi các yêu cầu mới được đưa ra.
Trong một cuộc thăm dò ngắn và nhanh của Saigon Nhỏ, nhiều nhà quan sát thời sự ở Sài Gòn nói rằng cách mà Hà Nội đưa ra quyết định cấm bài báo và hình ảnh ông Tô Lâm một cách muộn màng, là một thái độ bày tỏ sự khó chịu khi và tạo ấn tượng với người dân trong nước rằng ông Tô Lâm đang được chú ý bởi phương Tây, và có một vị thế hoàn toàn khác với các nhà lãnh đạo cộng sản trước đây.
The post Hà Nội im lặng cấm bản in của tờ The Economist có hình Tô Lâm appeared first on Saigon Nhỏ.
