Ngày 11 Tháng Bảy 1979, dân vùng Esperance ở Tây Úc chắc hẳn sẽ không bao giờ quên được khoảnh khắc đặc biệt này. Thay vì được thức dậy bởi tiếng chim hót hay tiếng ấm nước sôi để pha trà, Úc kangaroo lại được chứng kiến một cảnh tượng kỳ lạ: trời bỗng dưng… rơi xuống đất. Nhưng không phải là một cơn mưa bất ngờ hay thiên thạch vỡ vụn, mà là một khối sắt khổng lồ, nóng bỏng, cháy đỏ như hỏa ngục, chính xác là mảnh vỡ từ trạm không gian Skylab của Mỹ.
Nói một cách dễ hiểu, đó là một cú rơi… của vũ trụ. Và cũng chính lúc đó, người dân ở Esperance đã không đi tìm phi công Mỹ hay quân địch, mà họ đi lượm… rác. Chắc chắn rằng không phải ai cũng có thể tự hào rằng mình đã thu gom, dọn rác từ vũ trụ.
Skylab, trạm không gian đầu tiên của Mỹ, được phóng lên vũ trụ vào năm 1973. Với kích thước to bằng một chiếc xe lửa, Skylab không chỉ là một công trình vĩ đại của NASA mà còn là niềm tự hào của nước Mỹ vào thời kỳ hậu-Apollo. Trạm không gian này được thiết kế để nghiên cứu khí tượng, chụp ảnh Trái Đất và đặc biệt là để phi hành gia có thể ăn đồ hộp trong trạng thái không trọng lượng.
Vào thời điểm đó, người Mỹ còn mê không gian hơn cả bóng chày. Skylab là nơi các phi hành gia khám phá không gian, sống trong một môi trường hoàn toàn mới lạ, với những công việc như nghiên cứu khí hậu và thậm chí là…ăn đồ hộp trong lúc bay lơ lửng.
Thế nhưng, như mọi thứ khác, niềm đam mê cũng có hạn. Sau một vài năm, NASA bắt đầu cảm thấy chán với Skylab, và từ năm 1974 trở đi, không ai thèm thăm nom trạm không gian này nữa. Skylab lặng lẽ trôi nổi trong không gian, giống như một ông già hưu trí không còn ai để tâm đến.
Vấn đề lớn nhất của Skylab không phải là sự lãng quên mà là việc trạm không gian này không biết “về hưu” kiểu êm đềm. Skylab bắt đầu quay vòng, quay mòng mòng rồi dần dần lao xuống trái đất.
Các nhà khoa học dự đoán rằng một ngày nào đó, Skylab sẽ rơi xuống mặt đất. Và quả thật, ngày đó đã đến.
Vào buổi sáng hôm ấy, người dân Esperance vừa mới tỉnh giấc, chưa kịp uống trà, thì bỗng dưng nghe thấy một tiếng nổ “ầm” vang dội như tiếng bom. Họ nhìn lên và thấy bầu trời đỏ rực như pháo hoa. Vâng, đó chính là Skylab đang lao xuống với tốc độ không tưởng, để lại một vệt khói khổng lồ trên bầu trời. Cảm giác này chắc chắn không phải là thứ bạn có thể tưởng tượng được trong những buổi sáng bình thường.
Người dân địa phương, thay vì hoảng loạn chạy tìm nơi trú ẩn, lại chỉ đơn giản là nhìn lên và thấy rằng một khối sắt nặng gần 70 tấn, nóng như lò thiêu, đang dần rơi xuống. Mảnh vỡ của Skylab rải rác khắp sa mạc Great Southern, trong khi dân số ở vùng này ít hơn số lượng con cừu. Thậm chí có một cậu bé 11 tuổi đã nhặt được một mảnh kim loại và mang về nhà làm… chân đèn ngủ! Tuy nhiên, cảnh sát địa phương nhanh chóng phát loa cảnh báo mọi người không nên nấu ăn bằng những mảnh vỡ từ trạm không gian, vì chúng chưa chắc đã an toàn.
Nhưng câu chuyện không dừng lại ở đó. Sau khi Skylab hoàn thành sứ mệnh “ơn em điên dại từ trời, theo em tới Úc để hù nó chơi.” Hội đồng địa phương Esperance đã quyết định hành động. Họ đã nhóm họp khẩn cấp và sau 15 phút bàn bạc, đã đi đến một quyết định không thể hài hước hơn: phạt NASA 400 đôla Úc, vì tội xả rác bừa bãi.
Biên bản phạt được đánh máy, đóng dấu, và gửi qua Hoa Kỳ. Dĩ nhiên, NASA không trả lời hay phản đối gì cả. Họ chẳng có ý định tranh cãi về chuyện này, giống như một ngôi sao nổi tiếng bị kiện vì ném bã kẹo cao su xuống thảm đỏ tại Cannes vậy.
Câu chuyện về khoản phạt 400 đôla Úc không dừng lại ở đây. Mãi đến năm 2009, tức hơn 30 năm sau, đài phát thanh ở Mỹ, Highway Radio, cảm thấy xấu hổ vì Mỹ vẫn chưa trả khoản phạt này, nên đã phát động một chiến dịch quyên góp. Chỉ trong vài tuần, họ đã gom đủ 400 đôla Úc và bay thẳng đến Tây Úc để đóng phạt thay cho NASA.
Khi số tiền được trao cho thị trưởng Esperance, người dân đã vỗ tay ầm ĩ. Nói chung dân Úc lè phè làm biếng nhớt thây nhưng rất khoái ló mặt lên giới truyền thông. Thị trưởng vui vẻ tuyên bố: “Chúng tôi tha tội cho nước Mỹ, nhưng lần sau nhớ xả rác đúng chỗ!”
Mặc dù Skylab đã rơi xuống và trở thành một đống sắt vụn, nó đã để lại một bài học đáng giá.
Đầu tiên là câu hỏi lớn về luật pháp quốc tế: “Ai sẽ chịu trách nhiệm khi vũ trụ rơi xuống sân nhà tôi?” Đây cũng là một bài học lớn cho ngành hàng không vũ trụ, khi Skylab chứng minh rằng việc bay lên thì dễ, nhưng đáp xuống thì mới khó. Thứ ba, Skylab cũng trở thành một câu chuyện tiếu lâm quốc tế, khi một quốc gia hùng mạnh như Mỹ bị phạt như một người đi bộ vứt giấy kẹo xuống lề đường, thế mà lại có một quốc gia khổng lồ về diện tích nhưng nhỏ bé về quyền lực như Úc đủ tự tin để gửi cho NASA một giấy phạt phạt.
Ngày nay, khi có vật thể từ không gian rơi xuống Trái Đất, người ta không thể không nhớ đến Esperance, nơi đã có một vụ “va chạm quốc tế” bằng thư phạt hành chính. Người dân ở đó vẫn kể cho con cháu về khoảnh khắc đặc biệt: “Hồi đó, tụi bay chưa sinh, ông ngoại đang ngủ trưa thì Mỹ vứt rác xuống sân sau nhà mình!”
Không phải ai cũng có vinh dự được nhìn thấy cả nền văn minh vũ trụ rơi xuống từ trên trời, và cũng không phải ai có thể tự hào rằng mình đã dọn dẹp “rác vũ trụ” bằng xẻng. Nhưng người dân Esperance thì chắc chắn có một câu chuyện đáng nhớ về một lần Mỹ xả rác trên không gian và phải nhận một biên lai nộp phạt, và đó chính là cú đáp trả vũ trụ thành công mà người Mỹ không hề tính tới.
The post Mỹ xả rác, bị Úc phạt appeared first on Saigon Nhỏ.
