Khi sự ngao ngán đã lên đến đỉnh điểm và “cơn ác mộng an cư” trở thành hiện thực của hàng triệu người, Thủ Tướng Phạm Minh Chính bước lên sân khấu chính trị, khoác lên mình tấm áo người hùng bảo vệ dân chúng, thực chất là “ném đá giấu tay,” lớn tiếng đổ lỗi cho hậu quả mình gây ra.
Vật tế thần mang tên đầu cơ
Mới đây, giữa cơn bão giá bất động sản, Thủ Tướng Phạm Minh Chính bày tỏ sự bức xúc trước thực trạng giá chung cư ở Hà Nội và TP.HCM bị đẩy lên mức 70-100 triệu VND/m², một con số không tưởng, đối với phần lớn người dân. “Nhà cứ 100 triệu/m² thì dân làm sao có tiền mua được… Nếu cứ thổi giá bất động sản lên, người dân thấy giá nhà cao, cao mãi, cao quá, người dân không thể mua được.”
Những lời nói này, được các cơ quan truyền thông nhà nước trích dẫn rộng rãi, đã vẽ nên hình ảnh một nhà lãnh đạo thấu cảm, đứng về phía người lao động. Ông kêu gọi tăng cung nhà ở xã hội và xử lý nghiêm hành vi thao túng thị trường.
Tuy nhiên, đằng sau những lời lẽ đầy quan tâm ấy là một thực tế kinh tế phũ phàng, nơi chính sách của chính phủ lại là nguyên nhân cốt lõi. Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng GDP ấn tượng 7.52% trong nửa đầu năm 2025 nhờ sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch và dòng vốn FDI dồi dào, những phát biểu của thủ tướng dường như chỉ là một nỗ lực đánh lạc hướng, che đậy cho những thất bại mang tính hệ thống.
Dữ liệu từ Tổng Cục Thống Kê cho thấy, chỉ trong 9 tháng đầu năm, giá nhà đã tăng 5.6%, đạt mức trung bình 80 triệu VND/m² tại các đô thị lớn. Cuộc khủng hoảng này không chỉ phản ánh nhu cầu thực mà còn là hệ quả tất yếu của một chiến lược kinh tế ám ảnh bởi mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên.
Để đạt được con số tham vọng này, Chính phủ đã sử dụng công cụ tín dụng một cách ồ ạt, bơm một lượng vốn khổng lồ vào lĩnh vực bất động sản. Báo cáo từ Ngân Hàng Nhà Nước (NHNN) chỉ ra rằng dư nợ tín dụng đối với bất động sản đã tăng 11% chỉ trong quý 1/2025, lên đến 3,500 nghìn tỷ VND. Đáng báo động hơn, tín dụng bất động sản chiếm tới 22% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, một tỷ lệ cho thấy sự phụ thuộc nguy hiểm của hệ thống tài chính vào địa ốc. Nghịch lý thay, dòng vốn này chủ yếu chảy vào các dự án cao cấp và hạng sang, thay vì nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, một thực tế phơi bày sự rỗng tuếch trong lời nói của ông Chính.
Hệ quả là tại Hà Nội và TP.HCM, một căn hộ được gọi là “trung cấp” giờ đây có giá trung bình 80-89 triệu đồng/m², trong khi biệt thự đạt ngưỡng 200-300 triệu đồng/m². Lời hứa về một triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 giờ đây nghe như một trò đùa cay đắng khi mục tiêu chỉ đạt khoảng 60% tiến độ kể từ 2021, với chỉ 26.500 căn hoàn thành trong quý 2/2025.
Thay vì thừa nhận trách nhiệm, thủ tướng lại chọn cách chỉ tay vào giới đầu cơ như một thủ phạm, là hành động đánh lạc hướng dư luận có chủ ý. Đầu cơ không phải là một lỗi lầm đạo đức; nó là một phần tất yếu của thị trường, một ván cược rủi ro cao mà chính nhà đầu cơ phải gánh chịu, như giai đoạn thị trường đóng băng 2022-2023 đã chứng minh.
Họ không phải là nguyên nhân của cuộc khủng hoảng, mà chỉ đơn giản là đang phản ứng một cách hợp lý trước những ưu đãi béo bở mà chính sách của chính phủ đã dọn sẵn. Việc gần như xóa bỏ thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản và duy trì môi trường lãi suất thấp đã biến hành vi “lướt sóng” tài sản thành một cuộc chơi đầy mời gọi.
Sự mỉa mai lên đến đỉnh điểm khi nhận ra rằng, trong khi chính phủ tạo ra một sân chơi hoàn hảo cho đầu cơ, họ lại chưa bao giờ thực thi mạnh mẽ các biện pháp kiềm chế nó. Các công cụ hiệu quả như thuế lũy tiến đối với bất động sản thứ hai trở đi hay thuế đánh vào lợi nhuận vốn vẫn chỉ nằm trên giấy. Trái ngược hoàn toàn, gói tín dụng 145,000 tỷ VND được quảng cáo là dành cho nhà ở xã hội lại có tỷ lệ giải ngân chưa đến 3% – một con số phơi bày sự thật trần trụi rằng ưu tiên thực sự luôn dành cho các dự án thương mại lợi nhuận cao của các ông lớn.
Đẩy giá đất để duy trì tăng trưởng bảo vệ chế độ
Cơn sốt giá nhà tại Việt Nam năm 2025 không phải là một hiện tượng tự phát, mà là sản phẩm của một hệ thống chính sách ưu tiên tăng trưởng GDP ngắn hạn, chấp nhận đánh đổi bằng sự ổn định vĩ mô. Báo cáo “Vietnam Economic Update September 2025” của Ngân Hàng Thế Giới (World Bank) đã chỉ rõ, mục tiêu GDP 7-8% của chính phủ Phạm Minh Chính đã buộc NHNN phải nới lỏng chính sách tiền tệ, dẫn đến lạm phát VND ở mức 4.5% và tăng trưởng tín dụng bất động sản lên đến 15% mỗi năm. Chính sách này tạo ra “hiệu ứng bong bóng tài sản” điển hình, nơi dòng tiền rẻ từ các ngân hàng đổ xô vào đất đai thay vì các lĩnh vực sản xuất thực. Hậu quả là giá nhà đã bị thổi phồng lên 25-30% chỉ trong vòng một năm so với 2024, theo dữ liệu từ Savills Vietnam.
Hành vi đầu cơ, vốn được ông Chính xem là tội đồ, thực chất chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Theo CBRE, các giao dịch mang tính đầu cơ chiếm khoảng 30-40% thị trường, nhưng nó là hệ quả trực tiếp của chính sách bơm tiền, không phải là nguyên nhân gốc rễ.
Một cái nhìn vào dòng thời gian chính sách dưới thời Thủ Tướng Chính đã cho thấy một chuỗi các quyết định dẫn đến tình trạng hiện tại:
2021-2023: Nghị quyết 43/2022/QH15 để phục hồi kinh tế hậu COVID-19, một trong những biện pháp chính là ưu tiên tín dụng cho bất động sản với lãi suất thấp, chỉ từ 5.9-6.4%/năm cho các khoản vay mua nhà. Kết quả là dư nợ bất động sản đã tăng vọt từ 2,500 nghìn tỷ VND lên 3,480 nghìn tỷ VND vào đầu năm 2025, theo số liệu của NHNN. Thay vì siết chặt kiểm soát, ông Chính chỉ đạo “nới room tín dụng,” trực tiếp châm ngòi cho lạm phát giá nhà.
2024: Luật Đất Đai và Luật Kinh Doanh Bất Động Sản mới được thông qua với lời hứa hẹn về sự minh bạch nhưng việc thực thi diễn ra chậm chạp. Báo cáo “Article IV Consultation 2025” của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) chỉ trích các quy định mới thiếu cơ chế giám sát định giá tài sản, tạo ra kẽ hở cho các ngân hàng và tập đoàn lớn “thổi giá” tài sản để tiếp cận vốn vay dễ dàng hơn.
2025: Nghị quyết 68 về hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, các ưu đãi chủ yếu lại rơi vào tay những “ông lớn” như Vingroup và Masterise. Trong khi đó, chương trình phát triển nhà ở xã hội chỉ đạt 59.6% mục tiêu. Cuối Tháng bảy, 2025, dư nợ tín dụng bất động sản vượt mốc 4 triệu tỷ VND, chiếm tới 23.68% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Những con số này cho thấy, trong khi Thủ tướng công khai chỉ trích giá nhà cao, thì cỗ máy chính sách của ông vẫn miệt mài bơm tiền vào chính lĩnh vực đang gây ra khủng hoảng.
Khi “bảo kê” trở thành “hài hòa lợi ích”
Lời nói của thủ tướng về việc chống “thao túng giá” trở nên vô nghĩa khi nhìn vào thực tế chính phủ của ông đã làm ngơ, thậm chí bao che cho các tập đoàn bất động sản lớn. Hai trường hợp điển hình là Vingroup và liên minh Masterise-Techcombank.
Tại Hà Nội, hồi Tháng Bảy, 2025, giá căn hộ tại Ocean Park bị thổi phồng lên 60 triệu VND/m² và còn lừa dối khách hàng về quyền sở hữu pháp lý. Hàng trăm người dân biểu tình vì nhận nhà nhiều năm mà không có giấy chứng nhận quyền sở hữu, nhưng chính quyền cố tình trì hoãn việc điều tra.
Ở TP.HCM, tại siêu dự án The Global City, nhiều khách hàng tố cáo đại lý bán hàng biển thủ công quỹ, hợp đồng bị hủy và họ phải chịu mức phạt lên tới 30% giá trị tài sản. Masterise, với sự hậu thuẫn từ Techcombank, bị cáo buộc thổi giá các sản phẩm nhà phố, biệt thự lên mức không tưởng 400-500 triệu đồng/m².
Cáo buộc này gợi ý về một mô hình nguy hiểm, nơi các tập đoàn thông đồng với ngân hàng để “bơm và xả” giá trị tài sản, và cú “thổi giá” tại The Global City là một nghệ thuật định hình thị trường.
Theo CBRE, bối cảnh thị trường TP.HCM vốn đã tăng giá điên cuồng khi giá sơ cấp tăng 29% trong một năm, đã cung cấp một vỏ bọc hoàn hảo cho việc thao túng tăng giá. Trong đó, ngân hàng bị cáo buộc đã định giá tài sản cao hơn nhiều so với thực tế từ 80-85 triệu/m² lên tới 120 triệu/m² để cấp các khoản vay giá trị cao cho người mua. Được khuyến khích bởi đòn bẩy tài chính dễ dàng, người mua chấp nhận mức giá mới. Ngay lập tức, 120 triệu/m² trở thành một chuẩn giá sàn, và từ đó, giá tiếp tục được đẩy lên một cách tự nhiên nhờ guồng quay của thị trường. Tháng Chín, 2025 các căn hộ tại đây đang được niêm yết từ 114 triệu đến 165 triệu VND/m², vượt xa cả mức giá bị cho là “thao túng” ban đầu.
Rõ ràng, chính phủ chỉ xử lý mạnh tay các cá nhân, doanh nghiệp nhỏ lẻ, trong khi các tập đoàn lớn được hưởng lợi từ cơ chế “hài hòa lợi ích,” – từ ngữ mà ông Chính thường dùng để che đậy cho chủ nghĩa thân hữu, nhưng trở nên giả tạo.
Phát biểu của Thủ Tướng Chính là màn trình diễn dân túy hoàn hảo, khơi gợi sự đồng cảm và hứa hẹn hành động, nhưng lại cố tình lờ đi nguyên nhân sâu xa: chính những chính sách ép tăng trưởng bằng cách bơm tín dụng, ưu ái các tập đoàn lớn, và thiếu minh bạch trong định giá và pháp lý đã tạo ra cuộc khủng hoảng nhà ở.
The post Ông Chính ‘ném đá giấu tay’ và lời hứa suông truyền kỳ appeared first on Saigon Nhỏ.
