Chống tham nhũng không còn là tiêu chí tuyển chọn nhân sự mới mẻ mà nhà cầm quyền CSVN đưa ra trước mỗi kỳ đại hội Đảng lẫn bầu cử Quốc Hội và nhiệm kỳ sắp tới. Chính sự Việt Nam dưới triều đại Tô Lâm toàn những thanh trừng nội bộ, đây là ranh giới của sự mập mờ với hàng loạt cá nhân bị loại trước vòng tổng kết bởi “để xảy ra tham nhũng, lãng phí.”
Đầu Tháng Sáu vừa qua, Bộ Chính Trị CSVN ban hành chỉ thị không giới thiệu ứng cử những người đứng đầu cơ quan đảng và nhà nước các cấp (Quốc Hội, Hội Đồng Nhân Dân) để xảy ra tham nhũng, lãng phí. Thông điệp này do nhà cầm quyền CSVN đưa ra, nghe có vẻ chính danh, nhưng dư luận và giới quan sát tình hình chính sự Việt Nam lại thấy rất mơ hồ và dễ bị lợi dụng, đặc biệt trong thời điểm mọi quyền lực chính trị đang nằm trong tay một người đầy thủ đoạn như Tổng Bí Thư Tô Lâm, là không tránh khỏi những hoài nghi.
Câu hỏi đặt ra, động thái này của Bộ Chính Trị nhằm làm trong sạch Quốc Hội, hay lại thêm động cơ thanh trừng phe phái, dọn sạch đối thủ ở phút cuối? Bởi lẽ, cụm từ “để xảy ra tham nhũng” có thể hiểu, trong một cơ quan hoặc tổ chức, chính người đứng đầu tham nhũng hoặc cấp dưới tham nhũng. Như vậy, chưa cần nói đến chuyện bị cơ quan chức năng vào cuộc ra quyết định kỷ luật hay khởi tố, chỉ cần một kết luận từ cơ quan giám sát rằng có tham nhũng xảy ra là người đứng đầu cơ quan đó bị loại khỏi ghế quyền lực.
Chống tham nhũng tại Việt Nam từ lâu không còn là cuộc chiến chống cái xấu, mà là chiến lược thanh trừng nội bộ, nhắm vào các phe nhóm yếu thế hoặc các đối thủ chính trị tiềm năng. Điều này càng trở nên rõ nét trong bối cảnh CSVN chuẩn bị nhân sự cho đại hội Đảng lần XIV, và bầu cử Quốc Hội khóa XVI cùng với các vị trí lãnh đạo chủ chốt trong năm 2026.
Nếu thực hiện triệt để thông điệp nêu trên, rất nhiều lãnh đạo cấp tỉnh, bộ, ngành Trung Ương sẽ bị loại khỏi cuộc đua quyền lực vì rất có thể không một cơ quan, tổ chức nào nằm trong hệ thống chính trị trong sạch tuyệt đối suốt 5 năm qua. Vậy ai đủ quyền đánh giá và quyết định người nào để xảy ra tham nhũng? Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương? Ban Tổ Chức? Hay là tổng bí thư?
Từ những lần thay người đổi ghế xảy ra dồn dập trong thời gian qua là dấu hiệu cho thấy, nhà cầm quyền CSVN đang tập trung quyền lực để kiểm soát nhân sự hơn bao giờ hết, chống tham nhũng thực chất là cuộc chiến chính trị, dọn đường để một cá nhân hoặc một phe nhóm thâu tóm quyền lực và lợi ích tuyệt đối.
Quốc Hội là nơi hợp thức hóa mọi quyết sách lớn, bao gồm quyết sách về việc bổ nhiệm nhân sự cấp cao. Ai không vào được Quốc Hội thì gần như không đủ tiêu chuẩn để nắm giữ các chức vụ cao trong các cơ quan Nhà Nước, Chính Phủ và càng không thể ngồi vào những chiếc ghế chiến lược như chủ tịch nước, thủ tướng Chính Phủ, bộ trưởng hoặc bí thư tỉnh. Cho nên, việc gắn “chống tham nhũng” vào tiêu chí ứng cử đại biểu Quốc Hội là một động thái đầy toan tính chính trị.
Thực tế đang diễn ra: Một thủ trưởng cơ quan sẽ bị loại khỏi danh sách ứng cử đại biểu Quốc Hội do trong cơ quan có cấp dưới tham nhũng, nhưng đặt trường hợp một cá nhân trong cơ quan Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương Đảng dính tham nhũng thì người đứng đầu là chủ nhiệm Ủy ban có bị loại hay không? Mặt khuất trong khâu tuyển chọn nhân sự ứng cử nằm ở chỗ này.
Bộ Chính Trị hiện nay không có người đứng đầu, nhưng người có ảnh hưởng cao nhất là Tổng Bí Thư Tô Lâm. Thông điệp không giới thiệu người đứng đầu cơ quan có tham nhũng vào danh sách ứng cử đại biểu Quốc Hội thực chất là cú đánh vào các nhóm lợi ích thuộc phe phái tiền nhiềm hoặc các nhóm lợi ích doanh nghiệp, nhóm lợi ích địa phương giàu tiềm lực đang cố tìm suất đại biểu Quốc Hội khóa XVI. Đây là bước đi tiếp ngay sau việc ông Tô Lâm có bài viết “Thực hành tiết kiệm” rao giảng đạo đức giả, dùng nó để thể hiện quyền lực chính trị cá nhân.
Có điều, những thông điệp chống tham nhũng đại loại như thế này không hề mới. Những kỳ đại hội Đảng hoặc nhiệm kỳ Quốc Hội của các khóa trước đây, CSVN cũng có rêu rao nhưng kết quả sau đó phản ánh ngược lại, càng hô hào thì danh sách đảng viên, đại biểu Quốc Hội bị kỷ luật do tham nhũng càng dày đặc. Cụ thể, trước đại hội Đảng XII cũng có thông điệp “Không đưa vào cấp ủy người có biểu hiện tham nhũng, cơ hội chính trị, chạy chức chạy quyền.” Sau đại hội, hàng loạt đảng viên cấp cao, những đại biểu Quốc Hội như Đinh La Thăng, Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn… lãnh bản án tù từ mấy năm cho đến mấy chục năm.
Ở nhiệm kỳ XIII hiện tại, trước đại hội Đảng, Bộ Chính Trị cũng ban hành chỉ thị 35 có nội dung chính là “chống chạy chức, chạy quyền, chống tham nhũng trong công tác cán bộ.” Vậy mà trong nhiệm kỳ này, hàng loạt bộ trưởng, bí thư tỉnh, đại biểu Quốc Hội như: Nguyễn Thanh Long, Nguyễn Văn Trịnh, Hoàng Thị Thúy Lan, Lê Thanh Vân, Lưu Bình Nhưỡng, Trần Văn Nam… bị dính vào các đại án tham nhũng, hối lộ. Ở những chức vụ cao hơn có cựu Chủ Tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc, cựu Chủ Tịch Quốc Hội Vương Đình Huệ bị kỷ luật, mất tất cả chức vụ với nhiều lý do, trong đó có lý do “chịu trách nhiệm chính trị người đứng đầu,” chấm dứt cơ hội ứng cử nhiệm kỳ Đảng khóa XIV.
Qua đó cho thấy, dù thông điệp chọn người ứng cử nhiệm kỳ tới của CSVN nghe rất trong sạch, công tư phân minh nhưng vấn đề quan trọng ở đây là quy trình duyệt danh sách vẫn thuộc về các cơ quan nằm trong nội bộ Đảng, như: Ban Tổ Chức Trung Ương, Ban Nội Chính Trung Ương, Bộ Công An… Liệu có đảm bảo minh bạch trong khâu chọn nhân sự hay không? Chống tham nhũng hay là hình thành nhóm lợi ích mới?
Ông Tô Lâm từng lùm xùm vụ ăn bò dát vàng, trấn áp người biểu tình nhưng từ bộ trưởng Bộ Công An, ông thăng tiến thần tốc lên chức tổng bí thư. Ủy viên Bộ Chính Trị Lê Minh Hưng khi còn ở ngân hàng Nhà Nước, có thời điểm tăng tín dụng bất thường, gây tranh cãi nhưng nhờ là thân tín của ông Nguyễn Phú Trọng, sau đó được vào Bộ Chính Trị, làm Chánh Văn Phòng Trung Ương, và nay là Trưởng Ban Tổ Chức Trung Ương.
Trên lý thuyết, “không giới thiệu những người đứng đầu cơ quan để xảy ra tham nhũng, lãng phí ứng cử đại biểu Quốc Hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031” là đúng đắn, nhưng điểm mập mờ trong tiêu chí “để xảy ra tham nhũng, lãng phí” khiến thông điệp dễ bị lợi dụng thành công cụ thanh trừng chính trị, vì không tránh khỏi trường hợp người đứng đầu cơ quan không biết cấp dưới có hành vi tham nhũng, không trực tiếp tham nhũng hoặc bị qua mặt nhưng vẫn bị ràng buộc về liên đới trách nhiệm.
Đại hội Đảng XIV và bầu cử Quốc Hội khóa XVI đang cận kề. Đây là thời điểm để “chốt” danh ủy viên Trung Ương Đảng, ủy viên Bộ Chính Trị, thành viên “Tứ Trụ” của nhiệm kỳ mới. Chỉ cần một thông tin rò rỉ cũng đủ khiến các ứng cử viên “bay” khỏi danh sách, thậm chí là kết thúc sự nghiệp chính trị trong gang tấc. Điều này thường xuyên xảy ra dưới thời ông Tô Lâm nắm quyền, nắm trong tay Công An-Nội Chính đủ để loại trừ bất cứ nhân vật nào rơi vào tầm ngắm.
Sở dĩ Tổng Tô có quyền lực này vì Đảng CSVN kiểm soát toàn bộ quy trình bầu cử, từ các ứng cử viên của ban tổ chức Trung Ương, ban nội chính, ủy ban kiểm tra Trung Ương, Bộ Công An,… tất cả đều nằm dưới quyền điều phối của ông Tô Lâm.
Như vậy, mặc dù đưa ra thông điệp chống tham nhũng, nhưng đây thực chất là cuộc thanh trừng, đấu đá quyền lực, kiểm soát nhân sự ở phút cuối trước đại hội Đảng và bầu cử Quốc Hội.
The post Thanh trừng, đấu đá, kiểm soát nhân sự, đòn cuối của Tô Lâm appeared first on Saigon Nhỏ.
