“Chạy án” không chỉ là hành vi tiêu cực, mà là biểu hiện tột cùng của sự tha hóa trong hoạt động tư pháp. Khi tiền và quan hệ đủ sức bẻ cong bản án, khẩu hiệu “mọi công dân bình đẳng trước pháp luật” của nhà cầm quyền CSVN chỉ là trò hề, sáo rỗng.
Vụ 28 thẩm phán, kiểm sát viên và luật sư tham gia đường dây chạy án là vết nhơ không thể gọt rửa cho cái gọi là nhà nước pháp quyền, nơi công lý được cán bộ mặc cả, niềm tin của người dân bị đem bán. Tất cả là một sân khấu mị dân, tuyên truyền dối trá.
Theo thông tin của các cơ quan chức năng CSVN, từ tháng Ba năm 2022 đến tháng Năm 2024, một đường dây chạy án quy mô lớn bị phanh phui, xảy ra ở nhiều tỉnh thành của Việt Nam, bao gồm: Đà Nẵng, Đắk Lắk, Gia Lai, Thừa Thiên-Huế. 28 bị can đã tham gia, phần lớn là những người có thời gian công tác trong ngành tư pháp, còn lại là một số cá nhân khác.
Cụ thể một số trang truyền thông của CSVN còn nêu thẳng, trong số 28 bị can thì có 10 người nguyên là lãnh đạo, thẩm phán, công chức tòa án; 3 kiểm sát viên, nhân viên ngành kiểm sát; 2 chấp hành viên, cán bộ cơ quan thi hành án dân sự; 4 luật sư, nhân viên văn phòng luật và 9 bị cáo, đương sự trong các vụ án.
Họ đã nhận, đưa và môi giới hối lộ với tổng số tiền lên đến 11.4 tỷ VND, nhằm can thiệp vào kết quả xét xử hình sự, dân sự và kinh doanh thương mại theo hướng có lợi cho người đưa hối lộ. Đây là những bản án không còn đúng với lẽ phải, đã biến thành món hàng để kinh doanh-thương mại.
Đáng chú ý, nhiều kẻ trong số đó từng giữ vị trí quan trọng trong ngành tư pháp như Phạm Việt Cường và Phạm Tấn Hoàng là hai cựu phó chánh án Tòa Án Cấp Cao tại Đà Nẵng; Nguyễn Đức Tuấn, cựu thẩm phán, chánh tòa hình sự Tòa Án tỉnh Đắk Lắk; Vũ Văn Tú, cựu thẩm phán Tòa Án tỉnh Đắk Lắk. Với vai trò quan trọng có thể định đoạt số phận con người, thay vì phải bảo vệ lẽ phải, bảo vệ sự nghiêm minh của pháp luật thì họ lại tha hóa cấu kết thành một đường dây, có tổ chức chặt chẽ từ địa phương đến cấp cao để biến thành những con buôn, “cò” hối lộ, nhận hối lộ để giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo ở nhiều vụ án, trong đó có vụ án giết người.
Đây rõ ràng một vụ án gây chấn động dư luận, bởi nó không chỉ là vụ án hình sự đơn thuần, mà còn là đòn giáng mạnh mẽ vào niềm tin của xã hội vào nền tư pháp Việt Nam.
Ngay ở cáo trạng của vụ án có nêu vài trường hợp điển hình như; Tại Gia Lai, một người phụ nữ đã bỏ ra 300 triệu VND chạy án cho hai người con trai, để mỗi người được giảm 2 năm tù tại phiên xét xử phúc thẩm; Hoặc tại tỉnh Đắk Lắk, cũng một phụ nữ bỏ ra số tiền 150 triệu đồng để em trai ruột được giảm án từ 15 năm tù xuống còn 13 năm 6 tháng.
Thông tin về ông này, bà nọ chạy án cho người thân vốn đã là điều dư luận xì xào từ lâu nay ở Việt Nam chẳng có gì là lạ lẫm, thậm chí đã trở thành câu chuyện thường ngày ở huyện. Tuy nhiên, lần này nó được phơi bày bằng hồ sơ điều tra với sự thật không lấy gì là trần trụi hơn.
Bản thân tôi lúc còn ở Đà Nẵng, nhà nằm cách hai trụ sở Tòa Án TP.Đà Nẵng và Tòa Án Cấp Cao khoảng 2km, nên có đôi lần tôi ghé vào quán xá gần đó để nhâm nhi ly cà phê thư giản. Tại đây, tôi thường nghe những vị khách của quán ra vào bàn tán sôi nổi các vụ chạy án.
Câu chuyện mới nhất mà tôi còn nhớ là vào khoảng Tháng Giêng 2024, chị B, có con trai nằm trong vụ án hai nhóm thanh niên đường phố ẩu đả. Dù không xảy ra án mạng, nhưng do có cầm hung khí nên con trai của chị B phải nhận bản án 3 năm tù giam.
Chị B cùng người thân của những thanh niên trong cùng vụ tập hợp lại, đi gặp luật sư nhờ tìm cách chạy án, cũng như được tại ngoại ăn Tết ở nhà. Luật sư sau đó móc nối với một người tự xưng là cán bộ viện kiểm sát, và từ người này tiếp đến liên lạc với nhân viên tòa án.
Sau khi các bên thỏa thuận thủ tục xong, từng bước chạy án như thế nào được cán bộ viện kiểm sát và nhân viên tòa án bằng trực tiếp hoặc gián tiếp đều thông tin cho nhóm chị B một cách thường xuyên. Mục tiêu của nhóm người chị B, bỏ ra khoảng mấy trăm triệu để sửa lại nội dung bản án, làm nhẹ đi tình tiết phạm tội của những bị cáo. Tuy nhiên, tôi được biết vụ chạy án này không thành do khả năng tài chính của vài người bị hạn chế. Bản thân chị B chỉ thành công khi bỏ ra vài chục triệu để chạy cho con trai được thi hành án ở trại giam gần nhà.
Dẫn chứng những phi vụ chạy án để thấy, dù thành công hay thất bại thì hành vi của 28 bị can trong vụ án nêu trên đã vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Nhận tiền chạy án, tức là họ cố tình làm sai lệch bản án, biến bản án thành sản phẩm mua bán, đây là hình thức tham nhũng tư pháp, pháp luật trở thành công cụ phục vụ lợi ích cá nhân.
Vụ án phản ánh một phần của cuộc đấu tranh quyền lực ngầm trong nội bộ ngành. Việc các thẩm phán và kiểm sát viên nhận hối lộ không chỉ là hành vi tham nhũng cá nhân, sự tha hóa bản thân mà còn là biểu hiện của sự đồng lõa có tổ chức, thao túng quyền lực từ bên trong hệ thống.
Sự tha hóa của các bị can chính là phản ánh sự thiếu sót trong cơ chế giám sát và kiểm tra trong hệ thống tư pháp. Dẫn đến việc các bản án bị can thiệp bằng hối lộ nếu không kịp phanh phui, không sớm ngăn chặn sẽ tạo tiền lệ xấu, khuyến khích hành vi tham nhũng, chạy án tương tự trong tương lai. Điều này đe dọa đến sự ổn định và phát triển xã hội.
Trước khi vụ án được khởi tố, người dân đặt niềm tin vào những bị can để được bảo vệ lợi ích hợp pháp, nhưng khi cả hệ thống phạm tội thì niềm tin ấy bị phản bội, công lý bị bóp nghẹt, thay vào đó là sự ngờ vực phải có tiền và quan hệ mới được đối xử công bằng trước pháp luật. Dư luận có quyền nghi ngờ tính minh bạch, công bằng của các vụ án mà họ từng ở vai trò tố tụng.
Với số tiền hối lộ hơn 11.4 tỷ VND, vụ án có thể xếp vào loại “đặc biệt nghiêm trọng.” Dựa theo quy định của Bộ luật Hình sự, hành vi nhận hối lộ với số tiền trên 1 tỷ VND có khung hình phạt tù chung thân hoặc tử hình. Như vậy, nhiều bị can trong vụ án này có thể đối diện với mức hình phạt khá nặng.
Để ngăn chặn và loại bỏ tham nhũng trong ngành tư pháp, nhà cầm quyền CSVN cần thiết phải thực hiện một cuộc cải cách toàn diện. Trước hết, phải biết lắng nghe những ý kiến đóng góp phản biện để tiến tới xây dựng và hoàn thiện cơ chế giám sát, kiểm tra độc lập, đảm bảo tính minh bạch lẫn công bằng trong quá trình tố tụng. Các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật trong ngành tư pháp. Đặc biệt, nhà cầm quyền CSVN phải để báo chí được tự do điều tra, nếu không những vụ án như thế này chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Chỉ khi nào công lý được thực thi một cách công bằng và minh bạch thì xã hội mới có thể phát triển bền vững, người dân Việt Nam mới thực sự tin tưởng vào pháp luật nước nhà.
The post Tư Pháp CSVN phơi bày tha hóa, vết nhơ không thể gọt rửa appeared first on Saigon Nhỏ.
