Giữa lúc công cuộc “đốt lò” vẫn đang hừng hực cháy, Bộ Chính Trị CSVN lại tung ra Quy định 377, một văn bản tưởng chừng hết sức bình thường về công tác cán bộ, nhưng thực tế đó là thông điệp chính trị, mở đường cho những cán bộ “ngã ngựa” vì mắc sai phạm trở lại cuộc đua quyền lực.
Quy định 377QĐ/TW được ban hành ngày 18 Tháng Mười vừa qua (về phân cấp quản lý cán bộ, quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ) ngay lập tức khiến dư luận dậy sóng.
Điểm đáng chú ý nhất ở quy định này là ở điều khoản: Cán bộ bị kỷ luật bằng hình thức “cách chức,” nếu sau 60 tháng (5 năm) kể từ quyết định kỷ luật và nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện thì được xem xét bổ nhiệm hoặc giới thiệu ứng cử chức vụ cao hơn. Một quy định tưởng chừng linh hoạt nhưng gây hàng loạt nghi vấn: Liệu việc chống sai phạm có còn nghiêm minh? Đang trọng hình thức hơn là thực chất. Liệu chiến dịch “đốt lò” có thực sự làm trong sạch bộ máy, hay đang tái cấu trúc quyền lực.
Thật khó hiểu, một cán bộ từng mắc sai phạm có thể trở lại vị trí chức vụ quyền lực, đây chẳng phải hình thức thảo hiệp chính trị, hợp thức hóa tiêu cực dễ khiến người dân bất mãn, suy giảm niềm tin pháp luật và chức năng quản lý nhà nước.
Không chỉ vậy, quy định còn cho thấy các tiêu chí đánh giá cán bộ như uy tín, hoàn thành nhiệm vụ để quyết định xem xét cán bộ tái bổ nhiệm lại phụ thuộc vào ý chí quyết định của Bộ Chính Trị, Thường Trực Ban Bí Thư. Những cơ quan này vừa ban hành, vừa là người giám sát lẫn thực thi mang tính rất chủ quan, thiếu minh bạch.
CSVN đặt ra những chế tài kỷ luật để thể hiện chủ trương kiên quyết xử lý cán bộ tham nhũng, tiêu cực để làm trong sạch bộ máy. Quy định 377 ra đời giữa lúc chiến dịch “đốt lò” nóng hừng hực, hàng chục cán bộ cấp cao đã bị xử lý, tưởng CSVN sẽ siết chặt kỷ luật hơn nữa nhưng lại làm giảm bớt hiệu lực của các chế tài, làm dấy lên những nghi vấn khó hiểu, vừa buồn cười, khó hiểu lại tạo cảm giác rất mị dân.
Một hệ thống chính trị từng tuyên bố “không có vùng cấm” trong kỷ luật cán bộ, nay lại tạo cơ hội quay ngược lại dưới danh nghĩa “xem xét đặc biệt.” Điều này chẳng khác nào tự phủ nhận những tuyên bố trong sạch trước người dân. Quy định 377 đã khẳng định trong hệ thống chính trị CSVN, ai có quyền lực thì người ấy có thể “đánh lận con đen.”
CSVN công khai mục đích ban hành Quy định 377 là nhằm ổn định bộ máy, tránh xáo trộn trong giai đoạn chuyển giao quyền lực, những biến động về nhân sự cấp cao rất nhạy cảm. Nghe có vẻ hợp lý, nhưng rõ ràng ẩn sau đó là cả sự toan tính, nhất là khi các ghế lãnh đạo cấp cao chưa ngã ngũ, việc giữa nguyên hoặc mở rộng thời hạn tái cử, bổ nhiệm lại sẽ giúp cân bằng quyền lực và phe phái. Thay vì phải làm sao tuyển chọn đảm bảo đúng quy trình có kiểm soát thì họ lại tạo ra khe hở cơ chế “trường hợp đặc biệt” rất dễ bị lợi dụng, tiềm ẩn rủi ro.
Điều này cho thấy Quy định 377 khác biệt hoàn toàn Quy định 105-QĐ/TW năm 2017 là gần như đóng cửa hoàn toàn với cán bộ từng bị kỷ luật. Sự khác biệt này đã khẳng định mọi quyền quyết định về nhân sự hoàn toàn phụ thuộc vào Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư, đồng nghĩa phe cánh nào có nhiều ghế ở cơ quan này là nắm lợi thế vô cùng lớn. Đây là công cụ thanh lọc có chọn lọc những ai bị xem là “không còn phù hợp- chưa đủ uy tín” sẽ bị loại, trong khi người thân tín dù từng bị điều chuyển hoặc tạm nghỉ có thể được đánh giá lại và đưa trở lại trung tâm quyền lực.
Quy định 377 là “con dao hãi lưỡi,” nếu dùng đúng thì nó giúp ổn định bộ máy. Nhưng nếu bị lợi dụng, nó biến thành công cụ che đậy những thỏa thuận ngầm giữa các lợi ích nhóm. Đồng thời, nó còn mở đường cho việc củng cố phe cánh, khi cần bổ sung lực lượng thân tín trong cuộc đua quyền lực quyết liệt tại Đại Hội.
Một ủy viên Trung Ương Đảng bị kỷ luật năm 2024, nhưng đến năm 2028 nếu được đánh giá đã khắc phục sai phạm, có uy tín trở lại thì họ hoàn toàn có thể được Bộ Chính Trị xem xét đặc biệt. Trường hợp như cựu Chủ Tịch Quốc Hội Vương Đình Huệ hoặc cựu Chủ Tịch Nước Võ Văn Thưởng bị kỷ luật và buộc thôi chức vụ, không ai dám khẳng định họ sẽ quay lại, nhưng theo Quy định 377 đã mở cơ hội cho họ. Vậy CSVN chống tham nhũng, tiêu cực có thật sự nghiêm minh, hay chỉ là tạm thời để tái bố trí quyền lực mới?
Chưa hết, Quy định 377 của Bộ Chính Trị CSVN có liên quan sâu sắc đến quyền lực nhóm “Tứ Trụ” là tổng bí thư, chủ tịch nước, chủ tịch Quốc Hội và thủ tướng Chính Phủ. Ai đi, Ai ở ? Tất cả đều nằm ở điều kiện tái cử, bổ nhiệm lại để ổ định tình hình thời điểm chuyển giao.
-Tổng Bí Thư Tô Lâm, hiện đã quá tuổi quy định cho nhiệm kỳ mới (68/65 tuổi). Tuy nhiên, quy định cho phép kéo dài thêm thời gian nắm quyền nếu sức khỏe và uy tín đảm bảo.
-Thủ Tướng Phạm Minh Chính, cũng quá tuổi tái cử nhiệm kỳ mới (67/ 65 tuổi), lại đang đối mặt với sức ép chống tham nhũng, tiêu cực ở bộ máy Chính Phủ trong khoảng thời gian nắm quyền điều hành. Dựa vào tiêu chí hoàn thành nhiệm vụ, giữ uy tín và tín nhiệm của quy định này thì ông Chính đang rơi vào tình thế khó khăn.
-Trường hợp Chủ Tịch Quốc Hội Trần Thanh Mẫn lại đáp ứng hoàn toàn tiêu chí tái cử của Quy định 377. Ông này năm nay 63 tuổi, đủ tuổi thêm một nhiệm kỳ, không thuộc phe cánh rõ ràng và chưa có chứng cứ xác thực có dính tiêu cực trong khoảng thời gian công tác. Nếu sức khỏe ông Mẫn đủ đáp ứng, sẽ là nhân tố thích hợp để CSVN chọn dùng để ổn định nội bộ trong quá trình chuyển giao quyền lực.
Không khó để nhận ra Quy định 377 là chiến lược giới “chóp bu” CSVN vạch ra để đảm bảo rằng, dù ông Tô Lâm hay Phạm Minh Chính thắng thế, họ vẫn giữ trong tay quyền sinh sát về nhân sự, vừa duy trì kỷ luật, vừa giữ quyền điều phối.
Và phải chăng CSVN đặt ra Quy định 377 cũng nhằm mục đích khôi phục lại sức mạnh nội lực, sau khoảng thời gian thanh trừng tổn hao nguyên khí. Đảm bảo cho Bộ Chính Trị dù tình huống nào xảy ra, quyền lực của vẫn đảm bảo tuyệt đối.
Khi một cán bộ từng bị cách chức vẫn có thể trở lại vị trí cao hơn, điều đó không chỉ nói về cá nhân, mà còn nói lên cách vận hành cả hệ thống. Bàn cờ chính trị CSVN không phải chỉ dành cho kẻ “ngã ngựa” vì sai phạm, mà còn dành cho cả những ai có đủ quyền lực để quay trở lại.
The post Quy định 377: ‘Con dao hai lưỡi’ làm rung chuyển Bộ Chính Trị appeared first on Saigon Nhỏ.
