Trong một cuộc phỏng vấn gần đây trên Dwarkesh Podcast, người sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Meta, Mark Zuckerberg, gây ra một cuộc tranh luận khi chia sẻ cảm nghĩ về việc trí tuệ nhân tạo có khả năng đáp ứng nhu cầu tình bạn của con người.
Theo ông lưu ý, trong khi trung bình một số người Mỹ báo cáo có khoảng ba bạn thân, thì mong muốn về những mối quan hệ có ý nghĩa của họ thường mở rộng đến khoảng 15 cá nhân.
Zuckerberg, 40 tuổi, cho biết AI có khả năng thu hẹp khoảng cách này, dự đoán xã hội cuối cùng sẽ phát triển ngôn ngữ để diễn đạt giá trị của những mối quan hệ do AI thúc đẩy. Tuy nhiên, nhà tâm lý học Omri Gillath, một giáo sư tại Đại Học Kansas, bác bỏ quyết liệt quan niệm này. Ông chỉ ra nghiên cứu tâm lý không ủng hộ ý tưởng về số lượng bạn bè “phù hợp” cụ thể, với ba hoặc bốn người bạn tâm giao thường là đủ đối với hầu hết mọi người. Quan trọng hơn, theo Gillath lập luận, khái niệm AI thay thế các mối quan hệ của con người còn thiếu sự hỗ trợ thực nghiệm.
Mặc dù thừa nhận việc tương tác với các chatbot AI và bạn đồng hành ảo mang lại những lợi thế tạm thời, chẳng hạn như khả năng sẵn sàng 24/7 và tính lịch sự không hề giả dối, Gillath nhấn mạnh AI không thể sao chép những lợi ích của các mối quan hệ sâu sắc, lâu dài của con người. Ông minh họa điều này bằng cách nói AI không thể giới thiệu con người với mạng xã hội của nó, tham gia vào các hoạt động thể chất với chúng ta hoặc tạo điều kiện cho cuộc gặp gỡ với một người yêu (bằng thịt hoặc máy) tiềm năng. Về bản chất, sự hỗ trợ hữu hình và tình cảm do con người cung cấp, như một cái ôm an ủi, mang lại nhiều ý nghĩa và lợi ích hơn bất kỳ điều gì AI hiện có khả năng cung cấp.
Cho dù các cá nhân có thể phát triển cảm giác kết nối với AI, như được minh họa bằng một báo cáo gần đây của tờ New York Times về một người phụ nữ đem lòng yêu nhân vật do ChatGPT tạo ra, Gillath cho biết những mối quan hệ này quá “giả tạo” và “trống rỗng” do AI không thể đáp lại những cảm xúc chân thành. Nghiên cứu hiện tại kết luận chắc chắn một điều: không có sự thay thế nào cho những mối quan hệ gần gũi, thân mật và có ý nghĩa này, vốn chỉ có ở những tương tác của con người.
Hơn nữa, Gillath cảnh báo việc thay thế tình bạn hoặc tình yêu của con người bằng những người bạn đời do máy móc tạo nên có nguy cơ gây ra những tác động bất lợi đến hạnh phúc. Nghiên cứu chỉ ra tình trạng trẻ em thường xuyên tương tác với AI sẽ bị lo lắng và trầm cảm, đồng thời sự phát triển các kỹ năng xã hội của các bé bị cản trở. Ông khuyên nên sử dụng AI như một công cụ để thực hành trong các tương tác xã hội, nhưng đừng xem nó như một sự thay thế cho con người, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không để công nghệ xâm phạm thời gian dành cho những sự sống có tâm hồn xung quanh chúng ta.
Để vun đắp các mối quan hệ mới, Gillath mách bảo mọi người nên tham gia các câu lạc bộ và tổ chức phù hợp với sở thích cá nhân và tích cực rèn luyện các kỹ năng lắng nghe.
Cuối cùng, Gillath nhắc nhở chúng ta hãy lưu tâm đến động cơ tiềm ẩn của các công ty công nghệ có chương trình nghị sự được thúc đẩy bởi lợi nhuận. Ví dụ như cuộc phỏng vấn của
The post Mark Zuckerberg nói AI sẽ thay thế ‘mối quan hệ’ của con người appeared first on Saigon Nhỏ.
