Viết cho những phận người đang run rẩy giữa biển lũ miền Trung, và những người đã không kịp đi qua mùa nước dữ năm nay.
Trận mưa lũ đợt này không phải là cơn “vượt cấp” thông thường – theo phân tích từ Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư và các cơ quan khí tượng, vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên đang chịu tác động của loại hình mưa cực đoan mới. Theo bài viết của Báo Chính Phủ: “Mưa lũ cục đoạn tại miền Trung – diễn biến bất thường, nước nhiều nơi trên mức báo động cấp 3, cấp 4.”
Ông Hoàng Phúc Lâm, phó giám đốc Trung Tâm Dự Báo Khí Tượng Thủy Văn Quốc gia cho biết thêm: “Do ảnh hưởng của mưa lớn, ngay sau các đợt mưa lũ trước, các hồ thủy điện vận hành xả nước kết hợp với mực nước nền trên các sông trong khu vực đã ở mức cao, do đó trong đợt lũ này nhiều sông đã vượt mức lịch sử.”
Báo Đắk Lắk Điện tử đưa tin, “đến 14 giờ ngày 19/11/2025, mực nước tại trạm Phú Lâm trên sông Đà Rằng đã đạt 4,78 m, vượt báo động III tới 1,08 m và tiếp tục tăng, gây ngập lụt diện rộng và chia cắt nhiều khu dân cư.”
Trang Dân Trí ghi nhận, “đến chiều 21/11, nhiều khu vực ở phường Phú Yên vẫn chìm trong nước lũ. Hơn 10.000 hộ dân bị ảnh hưởng, đường sá, nhà cửa ngập sâu, biến cả khu phố thành những ‘ốc đảo’ bị cô lập.”
Tình trạng này làm cho người dân không còn thời gian đợi. Nhiều người dân chờ cứu hộ 3, 4 ngày, có người đã chết vì đói, vì lạnh,…
Người dân giữa “biển nước” và tiếng kêu cứu
Báo Thanh Niên đưa tin: “Nước lũ dâng cao nhanh, nhiều nơi bị cô lập, hàng ngàn hộ dân phải leo lên mái nhà gửi lời cầu cứu khẩn cấp.”
Nhiều hình ảnh được chia sẻ từ các trang mạng xã hội cho thấy người dân Phú Yên đang chiến đấu với dòng nước lũ dâng nhanh trong tuyệt vọng, khiến họ phải ở giữa ranh giới sống – chết.
Mỗi status ngắn ngủi như những tín hiệu cuối cùng phát lên từ một con tàu sắp chìm:
“Xin hãy cứu ba mẹ và 2 đứa cháu em… Đã 3 ngày mắc kẹt trên mái nhà, đói và lạnh lắm…”
“Có ai tới Hòa Thịnh không ạ? Cả thôn vẫn chưa được cứu trợ…”
“Ở khu phố 4 Đông Hòa, 4 ngày rồi ướt lạnh đói… nước chưa rút…”
“Thôn Phước Khánh, Qui Hậu, Phụng Tường… rất cần tiếp tế gấp…”
“Gửi vào xóm Lý Phước Khánh Hòa Trị giúp em với ạ, cháu em nhỏ bị kẹt 3 ngày rồi”.
Những dòng chữ viết vội, tay run theo từng đợt nước dâng. Mỗi comment như một hơi thở yếu ớt, cố vượt qua sóng dữ để tìm một bàn tay nào đó còn rỗi mà với tới.
Có người run rẩy gõ từng chữ:
“Nhà em ở xóm Đông, thôn Vĩnh Phú, xã Hòa An trong nhà có 3 người gồm bà nội 90 tuổi, ba em 52 tuổi, chú 49 tuổi. Nước cao tới mái… em cầu cứu đội cứu hộ giúp đưa bà nội và ba, chú em tới nơi khô ráo và an toàn.”
Có người gọi khản cả giọng từ một nóc nhà nơi xã Hòa Mỹ:
“Xe vừa chạy tới thì sụp xuống hố, nước xiết cuốn trôi cả ba người…”
Đứa nhỏ may mắn được kéo lên. Còn mẹ nó – người phụ nữ ấy – cho đến giờ vẫn chưa tìm thấy.
Một người phụ nữ tên Nhung viết lúc:
“Ba mẹ em và 2 cháu vẫn trên mái nhà, 3 ngày rồi, chưa được cứu hộ… Ba mẹ em kiệt sức lắm rồi…”
Phía dưới, hàng trăm bình luận “A Di Đà Phật”, “Xin giúp với”, “Chia sẻ gấp”…
Nhưng nước vẫn dâng. Và đêm vẫn xuống, rất lạnh.
Có chỗ, người dân nói:
“Nước chảy xiết, không ra nhận đồ ăn được…”
“Cầu chui còn ngập, chưa ai vào được Phụng Tường 1…”
“Khu phố 2 Phú Lâm, người thân không qua được để cứu…”
Một số hình ảnh khác khiến người xem đau đớn hơn:
– Một người đàn ông nằm bất động, gương mặt tím tái, không có ai tới nhận thi thể. Ông ta có thể ở cách nơi người dân vớt xác vài cây số, trên thượng nguồn, nơi nhà máy thủy điện xả lũ.
– Một cụ bà nằm gục trên thuyền, tay vẫn bấu vào mép xuồng – đến mức người ta chỉ có thể nói: “Mong cụ ra đi thanh thản.”
– Hai cụ già ở Tuy An chết trong nhà, vì lạnh và đói, vì không ai đến kịp.
Không có nỗi đau nào lớn hơn nỗi đau chết tức tưởi ngay chính trong căn nhà của mình, nơi lẽ ra là chỗ an toàn nhất.
Và không có sự phẫn nộ nào sâu hơn sự phẫn nộ khi biết cái chết đó lẽ ra có thể tránh được.
Có ai chịu trách nhiệm không?
Mỗi năm miền Trung đều có lũ. Tuy nhiên, chẳng ai ngây thơ đến độ tin rằng “mưa lớn vài ngày” là lý do khiến cả vùng quê chìm trong nước đến mức người dân phải chết trong chính căn nhà của họ.
Cái giết người dân không phải mưa, mà là của mô hình quản lý yếu kém, năm sau kém hơn năm trước, nhưng luôn được che đậy bằng câu thần chú “đúng quy trình”!
Đã đến lúc người dân đặt câu hỏi:
– Quy trình gì mà dân không hề biết? (Không có âm thanh cảnh báo. Không có loa phường. Không có tin nhắn khẩn cấp.)
– Quy trình gì mà dân không kịp chạy? Mà cũng không biết chạy đi đâu vì chính quyền địa phương không có kế hoạch sơ tán.
– Quy trình xả lũ kiều gì mà nước dâng tới mái nhà trong vài giờ?
Câu hỏi lớn nhất là: Vì sao “đúng quy trình” vẫn gây thiệt hại lớn:
– Cả xã biến thành biển nước,
– Ca nô cứu hộ không thể tiếp cận,
– Người dân mất liên lạc,
– Trẻ em 3 ngày liền ăn bằng nước mắt,
– Người lớn tuổi chết trong góc nhà vì lạnh và đói.
Một cụ bà bị nước cuốn, xác nổi trôi, người ta đăng lên:“Mong cụ ra đi thanh thản, không còn lo xả lũ…”
Nghe có rùng mình không? Cầu mong cụ “ra đi thanh thản” vì sống sót giữa hệ thống luôn làm “đúng quy trình” này đôi khi còn đáng sợ hơn.
Vậy lỗi ở đâu? Có ai chịu trách nhiệm không? Có lãnh đạo nào dám đứng ra nói câu này với người dân: “Chúng tôi đã sai. ‘Quy trình đúng’ của chúng tôi đã sai!”
Chắc chẳng lãnh đạo nào dám nói. Bi kịch “đúng quy trình” sẽ lặp lại ở năm sau, và nhiều năm sau nữa.
Sẽ còn nhiều người chết hơn nữa. Chết vì thiên tai đã đau, chết vì bị bỏ lại càng đau hơn. Phú Yên năm nay không chỉ ngập. Phú Yên bị bỏ lại.
Đó là sự thất bại của một hệ thống được dựng lên để bảo vệ dân – nhưng cuối cùng bỏ dân lại, đúng lúc họ cần nhất.
Thiên tai là chuyện của trời, nhưng để dân chết oan, đó là chuyện của con người.
The post Phú Yên – Tiếng kêu cứu giữa trời nước dậy appeared first on Saigon Nhỏ.
